Van Kesteren - En dan ben je papa ...

EN DAN BEN JE PAPA …
Negen persoonlijke verhalen

Karin van Kesteren

AMB Diemen 2013
(ISBN 97890 79700 50 9, xii, 108 pp., geïllustreerd, paperback, € 17,50)



Het is weliswaar veel gewoner geworden om als jonge vader werk en zorg voor het kind met de moeder te delen, maar de verhalen over hoe ze dat beleven worden nauwelijks gehoord.
Karin van Kesteren laat negen jonge vaders aan het woord. Vòòr de geboorte van hun eerste kind zeggen ze zich te realiseren dat straks veel zal gaan veranderen, maar worden ze eigenlijk nog teveel in beslag genomen door werk en andere besognes om zich een goede voorstelling van zaken te kunnen maken.
Zes maanden na de geboorte van hun eerste kind voelen de jonge vaders zich nog onzeker over hun zorg voor de baby. Taakverdelingen verschuiven en de visie op zorgen en opvoeden vraagt veel aandacht. Het nieuwe evenwicht is niet altijd eenvoudig te vinden. Waar de moeders met de geboorte de eerste stap zetten om hun kind los te laten, beginnen vaders eigenlijk pas zich hun kind toe te eigenen.
Maar niet alleen de verdeling van de zorgtaak geeft de relatie een nieuwe spanning, ook de relatie met familie blijkt intenser te worden, vooral nu de eigen ouders hun opa- en oma-rol gaan invullen. Er verschuift merkbaar iets in de familieorde door de komst van de nieuwe telg.
De negen verhalen laten de lezer intens meebeleven hoe de geboorte van een eerste kind het leven van een jonge vader op zijn kop kan zetten en hoe ze erin slagen deze nieuwe fase vorm te geven.
 
Karin van Kesteren is werkzaam als coach voor mensen en organisaties in veranderingsprocessen.
---------
INHOUDSOPGAVE

VADER WORDEN, EEN INTENSE ERVARING
ALEXANDER
JOHN
JOOST
KIMO
MARK
PETER
PIET
RALPH
RENÉ
--------
Vader worden: een intense ervaring
 
Ik ben zelf moeder geworden in een tijd, dat het voor vrouwen nog niet erg gebruikelijk was om volop te blijven werken. Die combinatie van werken, zorgen en tijd voor jezelf moest mijn generatie grotendeels zelf uitvinden omdat we daarin geen voorbeeld gehad hadden. Mijn echtgenoot heeft vaak moeten uitleggen, dat hij naast werken ook voor zijn kinderen wilde zorgen.
Toen mijn zoon zelf vader werd viel me op dat het weliswaar veel gewoner is om als vader werk en zorg te delen, maar ook dat de verhalen over hoe ze dat beleven nauwelijks gehoord werden. Daar was ik erg nieuwsgierig naar. Zo ontstond het idee voor dit boek.
 
Mijn nieuwsgierigheid bracht me bij negen jonge mannen, die hun verhaal met me wilden delen. Het eerste interview deed ik meestal kort voor de geboorte van hun eerste kind. Daarin vertelden ze mij wat op dat moment van betekenis was in hun leven en hoe ze aankeken tegen dat wat komen ging.
 
Hun werk neemt hen vaak helemaal in beslag, Ze doen graag aan sport of hebben andere bezigheden, ze realiseren zich ook dat dat straks allemaal zal gaan veranderen
Sommigen hebben lang uitgekeken naar hun vaderschap. Anderen denken concreet na en overleggen over hoe ze straks kind en werk willen combineren.
Voor de interviews was ik op zoek geweest naar deze voorbeelden: ik was benieuwd hoe mannen die combinatie van zorgen en werken wilden aanpakken.
 
Met spanning wachtte ik de geboortekaartjes af. Na een maand of vier belde ik voor een vervolggesprek in de veronderstelling dat de meesten een nieuw evenwicht in hun leven hadden gevonden. Het was heel bijzonder om te ervaren hoe deze ‘verse’ vaders mij toelieten in hun persoonlijke ervaringen.
Ik werd enorm getroffen door wat ze vertelden over de bevalling. Hoe ze de laatste dagen hadden beleefd, hoe zij hun vrouw of vriendin probeerden te steunen in die spannende uren van de bevalling zelf.
Ze vertelden me over de eerste ontmoeting met hun kind. Sommige bevallingen waren heel zorgelijk verlopen. Of de eerste uren of dagen werden overheerst door zorgen over hun kind. Sommige vaders waren echt ontevreden over de medische zorg.
Als het kind na de bevalling naar de couveuseafdeling moet geeft dat verwarring: de vaders kunnen zich niet in tweeën splitsen.
 
De eerste tijd voelen sommige vaders zich nog onzeker over hun zorg voor de baby. Ten tijde van het tweede interview hebben de vader vaak al het nieuwe evenwicht gevonden en zijn weer volop aan het werk. Dat nieuwe evenwicht is niet altijd eenvoudig te herwinnen. Soms blijkt de houding in en ten opzichte van het werk veranderd. Maar ze waren ook bezig met hoe ze het thuis voor elkaar moesten hebben. Ook de eerste opvoedingsvragen doen zich voor.
De eerste keer alleen voor je kind zorgen, is ook een bijzondere ervaring.
De relatie met familie blijkt intenser te worden, vooral met de eigen ouders die allemaal hun opa- en omarol met plezier oppakken. Erverschuift merkbaar iets in de familieorde door de komst van de nieuwe telg. Soms moeten de jonge ouders hen met nadruk op afstand houden om hun grenzen te bewaken.
De partnerrelatie komt in ieder interview ter sprake; taakverdelingen verschuiven en de visie op zorgen en opvoeden is soms heel erg hetzelfde of blijkt juist verschillend. Daarnaast is het puzzelen hoe ieder nog tijd voor zichzelf kan maken.
Tijd nemen voor elkaar gaat de eerste tijd ook nog niet vanzelf.
Vader worden is een bijzonder intieme ervaring, waarover mannen niet zo vaak vertellen. Na een paar dagen verlof gaan mannen weer aan het werk alsof er ogenschijnlijk niets is veranderd. Maar uit de verhalen blijkt dat ze enorm trots zijn op hun kind en dat de bewondering voor hun vriendin of vrouw groot is: zij heeft het grote werk gedaan en probeert die enorme ervaring te verwerken.
Waar moeders met de geboorte de eerste stap zetten om hun kind los te gaan laten, moeten vaders beginnen zich hun kind eigenlijk nog toe te eigenen. In deze verhalen lees je dat de vaders bijna heel vanzelfsprekend hun kind herkennen en erkennen. Dat gaat net zo natuurlijk als de bevalling. Maar het is niet het eerste wat je hoort als je vraagt naar hoe de bevalling was. Pas als je doorvraagt krijg je te horen hoe bezorgd of bang ze waren of hoeveel vertrouwen ze juist hadden in de goede afloop.
Het kind ‘klikt’ als het ware twee systemen aan elkaar. In het kind komen twee families met ieder een eigen geschiedenis samen. De vaders laten in hun verhaal iets horen over wat er in hun familieverhoudingen verandert. Van tevoren kun je je niet voorbereiden op die veranderingen. Hoe dat bij deze mannen ging was heel verschillend.
Wat je kunt leren uit hun verhalen is dat ze proberen om hun kind een goede band met beide families te laten opbouwen. In de kraamtijd moeten ze soms hun jonge gezin beschermen tegen teveel familieaandacht. Ze realiseren zich hoe nodig het is om eerst zelf een ritme te vinden. Ze hebben zorg voor de moeder die soms veel tijd nodig heeft om te herstellen. Dat verdelen van hun ervaring tussen hun kind, de moeder en de belangstelling van de wederzijdse familie is soms als balanceren op een evenwichtsbalk.
Jonge vaders hebben een bijzonder indrukwekkende ervaring beleefd. Ik wil de negen vaders den ook bedanken voor het vertrouwen om mij hun verhaal te vertellen.
 
Karin van Kesteren
Diemen, februari 2013.